چطور یه تیکه فلز کوچیک میتونه ۳۰ سال با دقت یک ثانیه کار کنه؟
خیلیها فقط صفحه و عقربه میبینن، ولی داخل یه ساعت مچی خوب گاهی تا ۷۰۰ قطعه ریزتر از دونه برنج داره که با دقت میکرون کنار هم کار میکنن.
در این مقاله دقیقاً میریم داخل قلب تپنده ساعتهای مکانیکی و کوارتز و میبینیم چرا بعضیهاشون افسانه شدن.
۱. ساعت مکانیکی (Mechanical) – قلب زنده
دو نوع اصلی داره:
- دستپیچ (Hand-Wound): خودت هر ۱–۲ روز کوک میکنی
- اتوماتیک (Automatic): با حرکت دستت خودش کوک میشه
اجزای اصلی و کارشون
| قطعه | کارش چیه؟ | دقت ساخت (میکرون) | برندهای معروف استفادهکننده |
|---|---|---|---|
| فنر اصلی (Main Spring) | منبع انرژی – تا ۷۰ ساعت انرژی ذخیره میکنه | ±۵ | Patek, Rolex, Grand Seiko |
| چرخدندهها (Gear Train) | انرژی رو آهسته منتقل میکنن تا عقربهها درست بچرخن | ±۲ | تمام برندهای سوئیسی |
| اِسکیپمنت (Escapement) | قلب تیکتاک – انرژی رو قطرهقطره آزاد میکنه (معمولاً ۲۸۸۰۰ بار در ساعت) | ±۱ | Omega Co-Axial, Rolex Chronergy, GS 9SA5 |
| بالانس (Balance Wheel) | نوسان میکنه و زمان رو تنظیم میکنه (مثل آونگ) | ±۰.۵ | تمام مکانیکیها |
| روبی جواهر (Jewel Bearings) | اصطکاک رو تقریباً صفر میکنه – معمولاً ۱۷ تا ۵۹ تا روبی | — | Rolex ۳۱ جواهر, JLC تا ۶۹ جواهر |
بهترین اسکیپمنتهای دنیا الان (۲۰۲۵)
- Omega Co-Axial – اصطکاک تقریباً صفر، سرویس هر ۱۰ سال
- Rolex Chronergy – ۱۵٪ انرژی بیشتر، دقت ±۲ ثانیه در روز
- Grand Seiko 9SA5 – ۸۰ ساعت ذخیره، دقت +۵/-۳ ثانیه در روز
- Zenith Defy El Primero – ۳۶۰۰۰ ویبریشن (۱۰ بار در ثانیه!)
۲. ساعت کوارتز (Quartz) – دقت دیوانهکننده با قیمت کم
سال ۱۹۶۹ شرکت Seiko ساعت کوارتز رو معرفی کرد و صنعت سوئیس تقریباً نابود شد!
چرا؟ چون دقتش ۱۰۰ برابر مکانیکی بود و قیمتش ۱۰ برابر کمتر.
داخل یه کوارتز چی داریم؟
- کریستال کوارتز → دقیقاً ۳۲۷۶۸ بار در ثانیه نوسان میکنه
- مدار الکترونیکی → این نوسان رو به حرکت موتور استپ تبدیل میکنه
- موتور استپ → هر ثانیه یه قدم دقیق ۱ ثانیهای برمیداره
- باتری → ۲–۱۰ سال کار میکنه
| نوع کوارتز | دقت در سال | قیمت تقریبی | مثال معروف |
|---|---|---|---|
| کوارتز معمولی | ±۱۵ ثانیه | ۱–۱۰ میلیون | Casio, Citizen, Seiko |
| High-Accuracy Quartz (HAQ) | ±۱۰ ثانیه | ۱۵–۴۰ میلیون | Citizen The Citizen, GS 9F |
| Grand Seiko 9F | ±۵ ثانیه | ۵۰–۱۰۰ میلیون | دقیقترین کوارتز دنیا |
| Longines VHP | ±۵ ثانیه | ۴۰–۷۰ میلیون | Very High Precision |
| Breitling SuperQuartz (ترموکامپنسیت) | ±۱۰ ثانیه | ۱۰۰+ میلیون | خلبانها عاشقشن |
۳. ساعتهای هیبریدی و Spring Drive – بهترین هر دو دنیا
| نوع | چطور کار میکنه؟ | دقت | مثال معروف |
|---|---|---|---|
| Seiko Spring Drive | فنر اصلی + کوارتز برای تنظیم (هیچ اسکیپمنتی نداره!) | ±۱ ثانیه در روز | Grand Seiko Snowflake |
| Bulova Precisionist | فرکانس ۲۶۲۱۴۴ هرتز (۸ برابر کوارتز معمولی) | ±۱۰ ثانیه در سال | عقربه ثانیه خیلی نرم میچرخه |
| Frederique Constant Hybrid | مکانیکی + اسمارتواچ داخلی | ±۵ ثانیه در روز | اولین هیبرید واقعی |
۴. مواد جادویی که ساعت رو ابدی میکنن
- 904L استیل (فقط رولکس استفاده میکنه) – ضدخوردگیتر از ۳۱۶L
- تیتانیوم گرید ۵ – سبک و ضدحساسیت (Tudor, GS, Citizen)
- سرامیک زیرکونیا – ضدخش دائمی (Rado, Chanel J12)
- سیلیکون (در اسکیپمنت) – ضد مغناطیس و اصطکاک صفر (Omega, Ulysse Nardin)
نتیجهگیری: کدوم نوع ارزش خرید داره؟
| بودجه | بهترین انتخاب مهندسی |
|---|---|
| زیر ۱۰ میلیون | Casio کوارتز یا Seiko 5 مکانیکی |
| ۱۰–۵۰ میلیون | Citizen Eco-Drive یا Tissot PRX Powermatic |
| ۵۰–۲۰۰ میلیون | Grand Seiko Spring Drive یا 9F کوارتز |
| بالای ۲۰۰ میلیون | Rolex, Omega Co-Axial, Patek Philippe |
یه ساعت خوب فقط زمان رو نشون نمیده؛ یه قطعه مهندسیه که شاید تا ۱۰۰ سال بعد هم تیکتاک کنه.
تو کدوم نوع ساعت رو بیشتر دوست داری؟ مکانیکی با روح، یا کوارتز با دقت دیوانهکننده؟ کامنت بذار! ⚙️⌚
ثبت کامنت